Tăng cường dự báo, cảnh báo cơn bão số 11 (MATMO)

Tham dự cuộc họp có Phó Cục trưởng Cục KTTV Hoàng Đức Cường, Phó Cục trưởng Đặng Thanh Mai, Viện Khoa học KTTV và Biến đổi khí hậu cùng với các đơn vị trực thuộc Cục KTTV.

Báo cáo tại cuộc họp, ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia cho biết: Hồi 10 giờ ngày 05/10, vị trí tâm bão ở vào khoảng 20,4 độ Vĩ Bắc; 111,0 độ Kinh Đông, trên vùng biển phía Đông của bán đảo Lôi Châu (Trung Quốc), cách Móng Cái (Quảng Ninh) khoảng 350km về phía Đông Đông Nam. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 12-13 (118-149km/giờ), giật cấp 16. Di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc, tốc độ 20-25km/h. Vùng biển Tây Bắc khu vực Bắc Biển Đông, có gió mạnh cấp 8-10, vùng gần tâm bão đi qua cấp 11-13, giật cấp 15-16, sóng biển cao 4,0-6,0m, vùng gần tâm bão 6,0-8,0m, biển động dữ dội (sức phá hoại cực kỳ lớn, sóng biển cực kỳ mạnh. Đánh đắm tàu biển có trọng tải lớn). Từ chiều ngày 05/10, khu vực Bắc vịnh Bắc Bộ (bao gồm đặc khu Bạch Long Vỹ, Vân Đồn, Cô Tô, Cát Hải và đảo Hòn Dấu) gió mạnh dần lên cấp 6-7, sau tăng lên cấp 8-9, vùng gần tâm bão đi qua cấp 10-12, giật cấp 15, sóng biển cao 2,0-4,0m, vùng gần tâm bão 3,0-5,0m, biển động dữ dội (rất nguy hiểm đối với tàu thuyền). Nước dâng và ngập lụt ven biển: Vùng ven biển và các đảo thuộc tỉnh Quảng Ninh-Hải Phòng có nước dâng do bão cao từ 0,4-0,6m. Đề phòng ngập úng ở các khu vực trũng, thấp ven biển, cửa sông do nước dâng và sóng lớn từ chiều và tối ngày 05/10. Cảnh báo: Thời tiết trên biển, vùng đất liền ven biển trong bão cực kỳ nguy hiểm, không an toàn cho bất kỳ phương tiện, công trình nào hoạt động trong vùng nguy hiểm như: Tàu du lịch, tàu chở khách, tàu vận tải, lồng, bè, khu nuôi trồng thủy sản, đê, kè, tuyến đường ven biển. Các phương tiện có khả năng cao bị lật úp, phá hủy; ngập úng do gió mạnh, sóng lớn và nước biển dâng.

Trên đất liền: Từ đêm 05/10 đến trưa ngày 06/10, trên đất liền khu vực ven biển từ Quảng Ninh đến Hưng Yên và tỉnh Lạng Sơn gió mạnh dần lên cấp 6-7, vùng gần tâm bão đi qua cấp 8-10, giật cấp 11-12. (Gió làm gãy cành cây, tốc mái nhà gây thiệt hại về nhà cửa. Không thể đi ngược gió). Khu vực sâu trong đất liền phía Đông Bắc Bộ có gió mạnh cấp 4-5, có nơi cấp 6, giật cấp 7-8. Các xã/phường khu vực phía Đông Bắc của tỉnh Quảng Ninh khả năng có gió mạnh cấp 9-10, giật cấp 12-13; khu vực các xã/phường còn lại của tỉnh Quảng Ninh và khu vực ven biển Tp. Hải Phòng khả năng có gió mạnh cấp 8-9, giật cấp 10-11; khu vực các xã/phường ven biển tỉnh Hưng Yên và khu vực các xã vùng biên giới phía Bắc của tỉnh Lạng Sơn có khả năng có gió mạnh cấp 6-8, giật cấp 9-10; khu vực phía Đông Bắc tỉnh Bắc Ninh (tỉnh Bắc Giang cũ) có khả năng có gió mạnh cấp 6-7, giật cấp 8-9. 

Từ đêm 05/10 đến hết đêm 07/10, ở khu vực vùng núi, trung du Bắc Bộ có mưa to, lượng mưa phổ biến từ 150-250mm, cục bộ có nơi mưa rất to trên 400mm. Cảnh báo nguy cơ mưa có cường suất lớn (>150mm/3h); khu vực Đồng Bằng Bắc Bộ, Thanh Hóa có mưa vừa, mưa to với lượng mưa phổ biến 70-150mm, cục bộ có nơi mưa rất to trên 200mm. Khu vực Hà Nội: Ít khả năng chịu ảnh hưởng của gió bão, cần đề phòng dông, lốc và gió giật mạnh. Dự báo từ gần sáng 06/10 đến hết ngày 07/10 có mưa vừa, mưa to, với lượng mưa phổ biến 70-120mm, cục bộ có nơi trên 150mm. Do ảnh hưởng của hoàn lưu bão rộng, cần đề phòng nguy cơ xảy ra dông, lốc và gió giật mạnh cả trước và trong khi bão đổ bộ.

Theo ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia trao đổi: Phía Trung Quốc  đưa ra dự báo về gió mạnh tại Việt Nam: vùng ven biển Quảng Ninh có gió cấp 7 đến 9, giật cấp 10-11, còn trong đất liền Quảng Ninh là cấp 5 đến 7. Về mưa, họ dự báo mưa lớn tập trung ở Quảng Ninh, Lạng Sơn, Hà Giang, với lượng mưa cao điểm trong ngày mùng 6 chỉ từ 50 đến 120 mm trong 24 giờ, và mưa sẽ kết thúc nhanh hơn. Nhìn chung, phía Trung Quốc dự báo cường độ gió khá sát với Việt Nam nhưng lượng mưa thì thấp hơn, cho thấy một kịch bản ít cực đoan hơn về mưa lũ ở Bắc Bộ.

Theo báo cáo của Đài KTTV tỉnh Quảng Ninh về công tác chuẩn bị và dự báo bão số 11 trong một cuộc họp. Đài đã chỉ đạo các đơn vị trực 24/24 giờ để thu thập số liệu, phục vụ công tác dự báo. Dựa trên thông tin cập nhật từ Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia, Đài đã đưa ra các nhận định về diễn biến bão số 11. Cụ thể, tại vùng ven biển, gió được dự báo mạnh dần từ cấp 5-6 lên cấp 8-9, giật cấp 10, sóng cao 1-2 mét; trên đất liền gió mạnh ban đầu cấp 6-7, giật cấp 8-9. Cảnh báo về nước dâng do bão tại các vùng biển Quảng Ninh có thể đạt 0,4 đến 0,6 mét, gây nguy cơ sạt lở đê kè biển, phá hủy khu nuôi trồng thủy sản và tàu neo đậu. Về mưa lớn, từ hôm nay sẽ có mưa rào và dông với nguy cơ lốc sét; từ đêm ngày 5/10 đến hết đêm 6/10, toàn tỉnh có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to, với lượng mưa phổ biến 100-200 mm, có nơi trên 250 mm. Mưa lớn được dự báo sẽ gây ngập lụt ở khu dân cư và tuyến giao thông, làm hạn chế tầm nhìn và gây trơn trượt. Cuối cùng, Đài KTTV tỉnh Quảng Ninh đã tham mưu và đề nghị chính quyền địa phương cho học sinh nghỉ học và khuyến cáo người dân không ra khỏi nhà nếu không có việc cần thiết trong thời gian bão gây gió mạnh và mưa lớn.

Ông Võ Văn Hoà, Giám đốc Đài KTTV Bắc Bộ đang triển khai công tác điều chỉnh và đã thông tin liên lạc trước cho các ban sở cũng như một số ban chỉ huy quân sự của các tỉnh về tình hình dự báo, cảnh báo diễn biến của cơn bão số 11. Việc điều chỉnh chủ yếu tập trung vào các tỉnh biên giới như Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, và cả khu vực Hải Phòng. Hiện tại đang có áp thấp nhiệt đới gần khu vực Quảng Ninh, gây ra gió mạnh và mưa lớn đã và đang đến vùng này. Mưa sẽ có xu hướng di chuyển theo hướng từ Đông sang Tây. Tuy nhiên, đối với Hà Nội, về cơ bản thì chưa có sự thay đổi quá lớn so với nhận định của Đài ngày hôm qua.

Phát biểu tại cuộc họp, phó Cục trưởng Cục KTTV Đặng Thanh Mai chỉ đạo cần phải hết sức theo dõi và cảnh giác cao đối với tỉnh Tuyên Quang, Hà Giang (cũ), Cao Bằng về lũ quét, sạt lở đất, bà đề nghị các Đài KTTV tỉnh phối hợp với Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia chủ động tăng cường theo dõi sát và cảnh báo kịp thời cho chính quyền, địa phương. Phó Cục trưởng nhận định cơn bão này đi lên phía Bắc gây mưa phía Trung Quốc khả năng sẽ hình thành đợt lũ quét lớn , rất nguy hiểm, phải chủ động nắm bắt tình hình kịp thời để cảnh báo tới địa phương, chủ công trình và người dân, thậm chí 3 tiếng/ lần nếu tình hình thay đổi diễn biến phức tạp.

Phát biểu tại cuộc họp, phó Cục trưởng Cục KTTV Hoàng Đức Cường nhận định: Thứ nhất, về dự báo bão số 11, ông đề nghị xem xét kỹ quỹ đạo đi chếch lên phía Bắc của cơn bão. Mặc dù gió mạnh thường ở phía Bắc và phía Tây của bão, nhưng do quỹ đạo này, Việt Nam chủ yếu sẽ hứng gió mạnh ở phía Tây của cơn bão, hướng Bắc Đông Bắc, và gió này có khả năng ảnh hưởng đến khu vực Quảng Ninh và ven biển một cách sớm hơn khi bão còn ở xa, chưa vào đất liền. Ông cảnh báo rằng gió này có thể là gió mạnh nhất đổ bộ vào đất liền, lặp lại kinh nghiệm của bão Rammasun (bão số 2) năm 2014, và đề nghị tránh việc quá tập trung vào tâm bão mà bỏ qua gió mạnh đến sớm này. Thứ hai, ông đề nghị rà soát lại nhận định về mưa và gió vì các dự báo hiện tại có vẻ thấp hơn so với nhận định của Lạng Sơn, cần được điều chỉnh theo hướng tăng lên. Ngoài ra, liên quan đến nguy cơ sau các đợt mưa lớn, lũ quét, sạt lở đã xảy ra ở các tỉnh miền núi phía Bắc, ông cảnh báo về nguy cơ hình thành các đập tự nhiên (đập tạm) chưa lộ diện. Phó Cục trưởng đề nghị các tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thái Nguyên, Lào Cai, Tuyên Quang khẩn trương kiểm tra, rà soát các điểm sạt lở để xem có bị chặn dòng hay không, nhằm đề phòng nguy cơ hạ du bị tàn phá nếu các đập tự nhiên này bị vỡ khi mưa lớn tiếp diễn.

Kết luận chỉ đạo tại cuộc họp, Cục trưởng Cục KTTV Nguyễn Thượng Hiền chỉ đạo chủ yếu tập trung vào sự thay đổi của gió mạnh, sự khác biệt lớn nhất nằm ở cấp gió mạnh, đặc biệt là tại khu vực Móng Cái (Quảng Ninh), nơi dự kiến cấp gió đã tăng lên 10, cấp 11, giật cấp 12, ngoài ra, cần cảnh báo gió mạnh cho Lạng Sơn và các tỉnh biên giới giáp với Quảng Tây (Trung Quốc) ở phía Cao Bằng. Vấn đề trọng tâm lớn nhất hiện nay là nguy cơ lũ lụt và sạt lở đất, do đó ông yêu cầu các đơn vị cần tăng cường nội dung cảnh báo phải tuân thủ đầy đủ quy trình, thống nhất thảo luận giữa Đài tỉnh, Đài khu vực và Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia trước khi ban hành bản tin, tránh tình trạng thông tin không đồng nhất. Đặc biệt, cần cập nhật bản tin liên tục và kịp thời (như Lũ khẩn cấp, bản tin nhanh) ngay khi có vấn đề phát sinh, không nên chờ đợi theo chu kỳ cập nhật cố định. Cuối cùng, đề nghị phòng Khoa học Công nghệ và Hợp tác quốc tế thường xuyên cập nhật thông tin xả lũ từ Trung Quốc để các Đài tỉnh có cơ sở tính toán chính xác cho các tỉnh miền núi phía Bắc như Hà Giang (cũ), Tuyên Quang, và phải tuyệt đối đảm bảo an toàn cho cán bộ, nhân viên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.