Sign In

Những mô hình bão có thể (và không thể) cho chúng ta biết gì về Erin

09:00 16/08/2025

Chọn cỡ chữ A a  

Đường đi dự kiến của cơn bão đang dần rõ nét, nhưng vẫn còn nhiều điều có thể thay đổi. Sau đây là những gì các nhà dự báo đang xem xét.

Khi Erin di chuyển về phía tây hướng tới các đảo Caribe và dự báo chính thức từ Trung tâm Bão Quốc gia cho thấy cơn bão có khả năng bắt đầu uốn cong - thậm chí có thể di chuyển ra xa Hoa Kỳ - các nhà dự báo của trung tâm đã thận trọng, liên tục cảnh báo rằng có “sự không chắc chắn lớn hơn bình thường” về hướng đi của cơn bão sau cuối tuần.

Nhưng tại sao?

Sự không chắc chắn này liên quan đến khá nhiều yếu tố, nhưng một trong những yếu tố chính là kết quả của các mô hình thời tiết máy tính giúp các nhà khí tượng học đưa ra dự báo. Cụ thể, đó là một loại bản đồ được gọi là biểu đồ spaghetti, cho thấy vị trí mà mô phỏng máy tính dự đoán tâm bão sẽ nằm trong năm, bảy hoặc thậm chí 14 ngày tới. Các kết quả đầu ra của mô hình được lập bản đồ này có tên gọi như vậy vì chúng giống với những sợi mì ống dài.

Các đường càng gần nhau, các nhà dự báo càng tin tưởng vào diễn biến của cơn bão, bởi vì điều đó có nghĩa là nhiều mô hình đồng nhất với nhau. Trong vài ngày tới, có một sự đồng thuận khá đáng tin cậy rằng cơn bão sẽ di chuyển về phía tây bắc. Nhưng mức độ và thời điểm nó có thể chuyển hướng về phía bắc hoặc thậm chí đông bắc vẫn là những câu hỏi lớn. “Độ tin cậy về vị trí dự đoán thấp hơn sau năm ngày, chẳng hạn, so với hai ngày”, Richard Pasch, chuyên gia tại Trung tâm Bão, cho biết. “Trong trường hợp bão Erin, phạm vi lan truyền của mô hình tăng lên sau năm ngày, nhưng không quá bất thường”. “Cần lưu ý”, ông nói thêm, “rằng độ bất định thường cao hơn trong các dự báo ở khoảng thời gian sáu và bảy ngày là lý do chính khiến Trung tâm Bão Quốc gia hiện không đưa ra dự báo chính thức ở các khoảng thời gian dài hơn này”.

Năm 2017, Bão Irma, hình thành ở vị trí tương tự như bão Erin, được dự báo sẽ tạo ra một đường cong tương tự, nhưng thay vào đó, nó tiếp tục di chuyển về phía tây, đổ bộ vào các đảo Caribe và cuối cùng gây gián đoạn cho bờ biển phía tây Florida. Và hiện tại, Erin đang ở vị trí tương tự trên Đại Tây Dương, nơi Bão Lee đã từng ở vào năm 2023, cơn bão này đã đổi hướng, cho phép nó đi qua vùng nước lạnh hơn và suy yếu trước khi đổ bộ vào Canada. Sau đó là Bão Gloria vào năm 1985, một cơn bão khác có đường đi tương tự như bão Erin, đã làm mất điện hàng triệu hộ gia đình và làm đảo lộn cuộc sống của hàng triệu người từ Bắc Carolina đến New England. “Tôi nghĩ rằng đường đi của bão Gloria có thể khả thi, nhưng khả năng bão đổ bộ vào Hoa Kỳ từ Erin là khá thấp”, Phil Klotzbach, chuyên gia về bão tại Đại học Bang Colorado, cho biết vào chiều thứ Năm.

 

Một trong những phần khó nhất của bất kỳ dự báo bão nào là cố gắng dự đoán khi nào bão sẽ chuyển hướng và độ chuyển hướng của nó. Các nhà dự báo như ông Klotzbach tìm kiếm một mô hình để giúp họ xây dựng sự tự tin về nơi bão có khả năng đi đến cao nhất. Các mô hình máy tính thường chạy bốn lần một ngày. Sau mỗi lần, các nhà dự báo xem xét liệu có thay đổi nào so với lần trước hay không. Sự nhất quán giữa các kết quả đầu ra là một điều mà các nhà dự báo quan tâm. Nhưng nếu có một thay đổi đáng kể, họ thường đợi một lần chạy mô hình khác để thực hiện các điều chỉnh đáng kể cho hướng dẫn mà họ quay lại và chia sẻ với công chúng.

Họ không chỉ lo lắng về nơi cơn bão sẽ đi đến - họ còn lo lắng về mức độ dữ dội của cơn bão. Mặc dù các nhà dự báo có thể sử dụng một mô hình để theo dõi cường độ, nhưng họ thường thích xem xét tất cả các mô hình. Để làm được điều này, họ thường vẽ các cường độ dự báo khác nhau trên một biểu đồ tiến triển theo thời gian. Biểu đồ đường này giúp các nhà dự báo hình dung được những gì có thể xảy ra.

Bão Erin sẽ mạnh đến mức nào?

 

Tương tự như biểu đồ bản đồ, các đường phân cách giữa các mô hình càng khít nhau thì các nhà dự báo càng tự tin về cường độ. Đôi khi, họ có thể nói rằng dự báo chính thức thấp hơn dự báo của mô hình, hoặc, như đã xảy ra vào sáng thứ Năm, họ có thể nói rằng dự báo chính thức thấp hơn một số dự báo. Điều này cho thấy một số mô hình cho thấy Erin có thể mạnh hơn dự kiến trong năm ngày tới. Tính đến chiều thứ Năm, Trung tâm Bão cho biết Erin có thể mạnh ít nhất bằng Cấp 3 vào tuần tới.

Tin vắn: Phòng Thông tin KTTV phục vụ cộng đồng

Nguồn: https://www.nytimes.com/2025/08/14/weather/hurricane-erin-spaghetti-models.html

Phòng Thông tin KTTV phục vụ cộng đồng

Ý kiến

Nhóm Công tác G20 về Giảm thiểu Rủi ro Thiên tai - Cuộc họp Nhóm Công tác lần thứ tư và Cuộc họp Cấp Bộ trưởng, tổ chức tại Thành phố Cape Town, Nam Phi.

Nhóm Công tác G20 về Giảm thiểu Rủi ro Thiên tai - Cuộc họp Nhóm Công tác lần thứ tư và Cuộc họp Cấp Bộ trưởng, tổ chức tại Thành phố Cape Town, Nam Phi.

Được thành lập dưới nhiệm kỳ Chủ tịch G20 của Ấn Độ vào năm 2023, Nhóm Công tác G20 về Giảm thiểu Rủi ro Thiên tai (G20 Disaster Risk Reduction Working Group - DRR WG) có mục tiêu lồng ghép các biện pháp giảm thiểu rủi ro vào quá trình ra quyết định đầu tư và hoạch định chính sách của khu vực công và tư nhân.
Tuyên bố của G20 ủng hộ sáng kiến “Cảnh báo sớm cho tất cả mọi người”

Tuyên bố của G20 ủng hộ sáng kiến “Cảnh báo sớm cho tất cả mọi người”

Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) hoan nghênh tuyên bố của các bộ trưởng thuộc Nhóm 20 (G20), trong đó nhấn mạnh mạnh mẽ đến nhu cầu về hệ thống cảnh báo sớm đa thiên tai và vai trò thiết yếu của các Cơ quan Khí tượng Thủy văn Quốc gia với tư cách là đơn vị có thẩm quyền cung cấp cảnh báo.
Tuần Cấp cao của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc năm 2025

Tuần Cấp cao của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc năm 2025

Tóm tắt về sự tham gia của Tổng Thư ký trong Tuần Cấp cao Liên Hợp Quốc năm 2025.