Ông Hoàng Văn Đại, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV quốc giaTheo Ông Hoàng Văn Đại, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia cho biết đây là khu vực có rất nhiều bà con các dân tộc đang sinh sống kinh tế khó khăn, hạ tầng kém phát triển. Vì vậy việc tiếp cận các loại hình thiên tai sẽ khó hơn tạo thành một khoảng trống về mặt thông tin do thiếu điều kiện. Chính điều này khiến cho bà con ở khu vực này dễ bị tổn thương khi thiên tai, lũ quét, sạt lở đất xảy ra. Để giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra, ngành KTTV trong nhiều năm qua đã triển khai rất nhiều các biện pháp khác nhau cụ thể như công tác mạng lưới quan trắc KTTV được tăng cường. Trong những năm gần đây, mạng lưới quan trắc tự động được lắp đặt khá nhiều đặc biệt là đối với khu vực trung du và miền núi Việt Nam. Hệ thống rada trong những năm gần đây cũng đã được phủ khắp các khu vực. Đặc biệt ngành KTTV là một trong những ngành có công tác chuyển đổi số, ứng dụng các công nghệ tiên tiến phục vụ cho công tác dự báo, truyền tin thiên tai để đảm bảo thông tin ngày một chính xác và kịp thời hơn, đến được bà con nhanh nhất. Trong thời gian gần đây, công tác về truyền tin thiên tai thông tin đến cộng đồng cũng được tăng cường nhiều hơn thông qua các cơ quan báo chí, truyền hình và các phương tiện truyền thông, đặc biệt là các phương tiện mạng xã hội đã được ngành đẩy mạnh sử dụng để làm sao thông tin về KTTV đến được với người dân một cách gần gũi nhất.
Thiên tai lũ ống, lũ quét là một loại hình thiên tai đặc biệt nguy hiểm và xảy ra trong khoảng thời gian rất ngắn. Chính vì vậy, ngoài ngành KTTV, các cơ quan ban ngành và sự tham gia của người dân cũng cần cho công tác này. Thời gian vừa qua, chúng tôi với mục tiêu đan dày các trạm quan trắc tích hợp các dữ liệu KTTV chuyên ngành, qua đó sẽ có các thông tin về các khu vực mưa phủ khắp Việt Nam. Hiện nay đang khai thác gần 4000 trạm quan trắc mưa tự động, đây là một dữ liệu vô cùng quý vào cuộc bởi ngành KTTV và các cơ quan liên quan làm sao để có dữ liệu tốt nhất. Trong ngành KTTV hiện nay, công tác dự báo đang triển khai theo 2 cấp: cấp quốc gia và cấp địa phương. Cấp địa phương giao cho Đài tỉnh và cấp quốc gia hiện nay là Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia, qua việc triển khai hiện này chúng ta có thể tiếp cận thông tin KTTV tốt hơn. Đối với cảnh báo lũ quét và sạt lở đất ở khu vực trung du miền núi Việt Nam, từ năm 2023 đến nay chúng tôi đã triển khai Hệ thống “Thông tin cảnh báo thời gian thực lũ quét và sạt lở đất”. Đây là một hệ thống thông tin rất quan trọng được cập nhật từng giờ bao trùm đến tất cả các tỉnh thuộc khu vực Trung du và miền núi Việt Nam, hiện nay hệ thống đã cảnh báo chi tiết đến cấp xã để cho bà con, chính quyền địa phương tham khảo, sử dụng các thông tin trên hệ thống chính thống này.
Để giảm thiểu được các thiệt hại cần lưu ý các khuyên cáo:
Thứ nhất bà con cần lưu ý 3 cái nhớ: nhớ được thông tin của cơ quan dự báo cảnh báo, các kênh dự báo của các cơ quan có chức năng truyền tin về thiên tai; nhớ ở các hu vực sinh sống cần lưu ý những khu vực an toàn để trú tránh tức thời, đảm bảo con người và tài sản; vào mùa lũ các loại thiên tai ở khu vực miền núi thường xảy ra rất bất ngờ trong thời gian rất ngắn, vì vậy chúng ta cần nhớ chuẩn bị các đồ đạc, phương tiện để chủ động được nguồn thức ăn, nước uống, đồ dùng hàng ngày.
Cần lưu ý 3 sẵn sàng: sẵn sàng sơ tán khi có yêu cầu của cơ quan địa phương; sẵn sàng hỗ trợ nhau, khi biết thông tin cần chủ động nhắc nhở nhau tránh trú; sẵn sàng tuân thủ lệnh của các cơ quan phòng chống thiên tai địa phương.
Đây là các điều mà chúng ta cần lưu ý cho một mùa thiên tai sắp tới