Dù mới chỉ bước vào cuối tháng 5, nhiều địa phương tại Bắc Bộ và Trung Bộ đã ghi nhận những đợt mưa có cường độ và lượng mưa vượt xa các giá trị lịch sử, gây ra ngập úng, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và sản xuất của người dân. Các chuyên gia khí tượng nhận định, đây là biểu hiện rõ ràng của thời tiết cực đoan, diễn biến ngày càng phức tạp do tác động của biến đổi khí hậu.
Mưa lớn bất thường, vượt xa các mức quan trắc lịch sử
Vừa qua, ở khu vực Bắc Bộ xuất hiện một số trận mưa, bao gồm cả mưa dông, thậm chí có những đợt mưa lớn trên rộng. Chúng ta đã chứng kiến đợt mưa kéo dài hơn 2 ngày ở khu Bắc Bộ và một số khu vực Việt Bắc, Đông Bắc đã có mưa tương đối rất là lớn với lượng mưa một số nơi có thể đến trên 300mm và gây ngập úng. Cụ thể ở khu vực Hà Tĩnh. Trong khi ở hầu khắp các khu vực khác đa số là lượng mưa giảm thì riêng khu vực Hà Tĩnh lại xuất hiện mưa tương đối là lớn so với cả quan trắc lịch sử trước đây. Với lượng mưa mà 1 giờ quan trắc được lên đến hơn 170mm, được xác nhận là lượng mưa lớn nhất từ trước đến nay đã được ghi nhận quan trắc tại Việt Nam.
Ở phía Nam, cách đây chỉ một tuần, TP. Hồ Chí Minh cũng chứng kiến trận mưa lớn tới 127mm chỉ trong vòng 1 giờ, gây ra tình trạng ngập cục bộ ở nhiều tuyến phố.
Nguyên nhân do biến đổi khí hậu làm tăng cường độ và tần suất mưa cực đoan
Theo ông Mai Văn Khiêm - Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia cho biết: “Các báo cáo nghiên cứu hiện nay và thế giới đang suy đoán đánh giá rằng nguyên nhân chính các thiên tai xảy ra ngày càng bất thường do tác động BĐKH. Lý do trong bối cảnh BĐKH nhiệt độ khí quyển ngày càng nóng lên dẫn đến thay đổi thời tiết, hoàn lưu khí quyển ở các quy mô không gian khác nhau dẫn đến việc tương tác nó sẽ khác nhau và tính bất thườn, tính bất ổn định của khí quển. Nghiên cứu báo cáo của Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) đánh giá rằng khi mà nhiệt độ tăng lên 1 độ C thì hàm lượng hơi nước được tích trữ trong khí quyển cũng nhiều hơn, như thế cũng là điều kiện bất lợi làm cho khả năng xuất hiện các trận mưa dông, mưa lớn trở nên nhiều hơn và bất thường hơn so với trước đây”.
Ông Mai Văn Khiêm - Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia trao đổi về hiện tượng thời tiết cực đoan.
Thực tế cho thấy, không chỉ các khu đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng hay Phú Quốc đang hứng chịu tình trạng mưa cực đoan, mà hiện tượng này đang lan rộng đến cả các tỉnh miền núi như Hà Giang, Sơn La, nơi trước đây ít khi xảy ra tình trạng ngập lụt. Điều này cho thấy thiên tai không còn mang tính cục bộ mà đã trở thành nguy cơ trên phạm vi toàn quốc.
Cảnh báo đợt mưa lớn mới vào cuối tháng 5
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia dự báo, trong khoảng ngày 28-29/5, khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có thể xuất hiện một đợt mưa lớn diện rộng. Dự báo lượng mưa có thể đạt mức 200-250mm ở một số nơi, kèm theo nguy cơ lũ quét, sạt lở đất và ngập úng tại các khu vực trũng thấp.
Người dân được khuyến cáo theo dõi sát các bản tin cảnh báo của cơ quan khí tượng và chủ động phương án ứng phó để giảm thiểu thiệt hại.
Theo ông Khiêm, cao điểm của mùa mưa năm nay, khu vực Bắc Bộ vào khoảng giữa tháng 6 cho đến tháng 9. Tiếp đến là khu vực Trung Bộ bắt đầu từ khoảng tháng 9 cho đến tháng 11. Và xa vào khu vực Nam Trung Bộ thì khoảng tháng 10, tháng 11 và tháng 12. Đối với khu vực Nam bộ và Tây Nguyên thì mua mưa cao điểm là hiện nay và kéo dài tới khoảng tháng 8.
Phòng Thông tin KTTV phục vụ cộng đồng