Hãy chuẩn bị cho nhiều năm nắng nóng kỷ lục hơn nữa, đẩy Trái Đất vào những cực đoan chết chóc, dữ dội và khó chịu hơn, theo dự báo của hai trong số những cơ quan khí tượng hàng đầu thế giới.
Ricky Leath, một chuyên viên tuyên truyền của Thành phố Miami, trò chuyện với Bei Zhao (bên phải) trong lúc ông phối hợp cùng Tổ chức Hỗ trợ Người Vô gia cư Miami-Dade County để phân phát nước uống đóng chai và các nhu yếu phẩm khác cho những người vô gia cư, giúp họ đối phó với nền nhiệt độ cao, ngày 15 tháng 5 năm 2024 tại Miami. (Ảnh AP do Lynne Sladky chụp, tư liệu)Có tới 80% khả năng thế giới sẽ phá vỡ thêm một kỷ lục nhiệt độ trung bình hằng năm trong vòng 5 năm tới. Khả năng Trái Đất vượt ngưỡng nhiệt độ quốc tế đã được đặt ra cách đây 10 năm còn cao hơn nữa, theo bản dự báo 5 năm được công bố hôm thứ Tư bởi Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) và Cục Khí tượng Anh (UK Met Office).
“Nghe thì có vẻ trừu tượng khi nói về nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng cao, nhưng trong thực tế nó đồng nghĩa với khả năng lớn hơn xảy ra thời tiết cực đoan: bão mạnh hơn, mưa lớn hơn, hạn hán”, nhà khoa học khí hậu Natalie Mahowald thuộc Đại học Cornell cho biết. Bà không tham gia trực tiếp vào các tính toán nhưng nhận định rằng dự báo này là hợp lý. “Nhiệt độ trung bình toàn cầu càng cao thì càng có nhiều sinh mạng bị mất đi”.
Với mỗi 0,1°C Trái Đất ấm lên do biến đổi khí hậu do con người gây ra, “Chúng ta sẽ chứng kiến tần suất và mức độ nghiêm trọng cao hơn của các hiện tượng cực đoan (đặc biệt là nắng nóng, nhưng cũng gồm hạn hán, lũ lụt, cháy rừng và bão/tụy phong do con người làm trầm trọng thêm)”, ông Johan Rockström, Giám đốc Viện Nghiên cứu Tác động Khí hậu Potsdam (Đức), viết trong email. Ông cũng không tham gia nghiên cứu.
Và lần đầu tiên, đã xuất hiện khả năng, dù nhỏ, rằng trước khi thập kỷ này kết thúc, nhiệt độ trung bình toàn cầu hằng năm sẽ vượt quá mục tiêu của Hiệp định Paris về khí hậu là giới hạn mức nóng lên ở 1,5°C (2,7°F), và có thể chạm ngưỡng đáng lo ngại hơn là 2°C (3,6°F) so với giai đoạn giữa thế kỷ 19, theo cảnh báo của hai cơ quan khí tượng.
Các nhà khoa học ước tính có 86% khả năng trong vòng 5 năm tới sẽ có ít nhất một năm vượt qua mức 1,5°C, và 70% khả năng toàn bộ giai đoạn 5 năm đó sẽ có mức nhiệt trung bình cao hơn cột mốc toàn cầu này. Những dự báo này dựa trên hơn 200 mô hình tính toán được chạy bằng mô phỏng máy tính tại 10 trung tâm nghiên cứu khí hậu hàng đầu thế giới. Mười năm trước, các nhóm nghiên cứu này cũng đã đưa ra một dự báo tương tự với khả năng rất thấp khoảng 1% rằng trong những năm sắp tới sẽ có một năm vượt qua ngưỡng 1,5°C quan trọng. Và điều đó đã xảy ra vào năm ngoái.
Năm nay, viễn cảnh một năm đạt mức nóng lên 2°C so với thời kỳ tiền công nghiệp đã bắt đầu xuất hiện trong các mô hình dự báo theo cách tương tự. Trưởng bộ phận dự báo dài hạn của Cơ quan Khí tượng Anh (UK Met Office), Adam Scaife, cùng nhà khoa học Leon Hermanson đã gọi điều này là “đáng kinh ngạc”.
Stephanie Touissaint (phía trước) dùng quạt để làm mát trong cái nóng ngột ngạt tại Sân vận động Tháp Eiffel trong trận đấu bóng chuyền bãi biển giữa Cuba và Brazil tại Thế vận hội Mùa hè 2024, ngày 30 tháng 7 năm 2024, ở Paris, Pháp (Ảnh AP/Robert F. Bukaty, Tư liệu).“Đây không phải là điều mà bất kỳ ai muốn thấy, nhưng đó là những gì khoa học cho chúng ta biết,” Hermanson nói. Ngưỡng 2 độ C là ngưỡng thứ hai, ít có khả năng bị phá vỡ hơn, được đặt ra trong Thỏa thuận Paris năm 2015.
Về mặt kỹ thuật, mặc dù năm 2024 nóng hơn 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp, nhưng ngưỡng của Thỏa thuận Paris được tính cho một giai đoạn 20 năm, vì vậy nó vẫn chưa bị vượt qua. Tính cả 10 năm qua và dự báo 10 năm tới, thế giới hiện nay có khả năng đã nóng hơn khoảng 1,4 độ C (2,5 độ F) so với giữa thế kỷ 19, theo ước tính của Chris Hewitt, giám đốc dịch vụ khí hậu của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO).
Tin vắn: Phòng Thông tin KTTV phục vụ cộng đồng
Nguồn: https://apnews.com/article/climate-change-deadly-record-heat-wildfires-hurricanes-535b4df63b476d0f36ec553a1a78669d